فصــــل یـک: کلیات
مـــــاده ۱
اصطلاحاتی که در این دستورالعمل به کار رفته است به شرح زیر تعریف می‌شوند:
الف. قانون: قانون حمایت خانواده، مصوب ۱۳۹۱/۱۲/۱ مجلس شورای اسلامی؛
ب. آیین‌نامه: آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت خانواده، مصوب ۱۳۹۳/۱۱/۲۷ رئیس قوه قضاییه؛
پ. دستورالعمل: دستورالعمل نحوه تشکیل و فعالیت مراکز مشاوره خانواده؛
ت. واحد مشاوره: واحد مشاوره خانواده استان، موضوع ماده ۳۳ آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۳/۱۱/۲۷؛
ث. مرکز یا مراکز مشاوره: مرکز یا مراکز مشاوره خانواده موضوع ماده ۱۶ قانون حمایت خانواده و ماده ۳۰ آیین‌نامه؛
ج. معاونت اجتماعی: معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه؛
چ. معاون یا معاونت اجتماعی استان: معاون یا معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان‌ها؛
ح.شورای مشورتی: شورای مشورتی سیاست‌گذاری، به شرح ماده ۲ دستورالعمل؛
خ. شورای مشورتی استان: شورای مشورتی استان به شرح ماده ۶ دستورالعمل؛
د. مرکز امور مشاوران: مرکز امور وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه؛
ذ. هیأت تعیین صلاحیت: هیأت تعیین صلاحیت مرکز امور مشاوران؛
ر. مشاور خانواده: مشاور خانواده موضوع تبصره ۱ ماده ۳۳ دستورالعمل؛
ز. اداره مشاوره: موضوع ماده ۳ دستورالعمل.
مـــــاده ۲
مرکز امور مشاوران می‌تواند برای سیاست‌گذاری، و برنامه‌ریزی در امور مختلف مشاوره خانواده، موضوع قانون و آیین‌نامه، شورای مشورتی سیاست‌گذاری با عضویت نهادها و سازمان‌های مسئول و صاحب‌نظران حوزه خانواده و مشاوره را با ترکیب زیر تشکیل دهد:
الف. رئیس مرکز به عنوان رئیس شورا؛
ب. مدیرکل پیشگیری‌های فرهنگی و اجتماعی معاونت اجتماعی (دبیر)؛
پ. نماینده تام‌الاختیار مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه؛
ت. رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران؛
ث. دو نفر از قضات زن و مرد عالی‌رتبه و باتجربه در امور خانواده با معرفی رئیس مرکز امور مشاوران؛
ج. معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور؛
چ. رئیس پیشگیری سازمان بهزیستی کشور؛
ح. یک نفر متخصص امور حوزوی و فقهی با معرفی رئیس مرکز امور مشاوران.
تبصره یک
شورای مشورتی دارای دبیرخانه‌ای است که رئیس آن توسط مرکز امور مشاوران تعیین و در محل مرکز امور مشاوران تشکیل می‌گردد و به تعداد لازم کارمند خواهد داشت.
تبصره دو
شورای مشورتی می‌تواند حسب مورد از سایر افراد صاحب‌نظر در امور مرتبط با خانواده دعوت کند.
مـــــاده ۳
جهت اجرای مفاد آیین‌نامه و دستورالعمل، اداره مشاوره خانواده با ترکیب رئیس، ۳ کارشناس در حوزه‌های مختلف و به تعداد لازم کارمند در مرکز امور مشاوران تشکیل می‌گردد.
تبصره
وظایف و مسئولیت‌های مرکز امور مشاوران در دستورالعمل از طریق اداره مشاوره اعمال خواهد شد.
مـــــاده ۴
رئیس کل دادگستری هر استان به استناد ماده ۳۳ آیین‌نامه، معاون اجتماعی استان را به عنوان مسئول واحد مشاوره منصوب می‌نماید.
تبصره
معاون اجتماعی استان موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل نسبت به تشکیل واحد مشاوره اقدام نمایند.
فصــــل دو: ساختار و وظایف واحد مشاوره
مـــــاده ۵
ارکان واحد مشاوره به شرح ذیل می‌باشد:
الف. شورای مشورتی استان
ب. دبیرخانه
مـــــاده ۶
در واحد مشاوره هر استان، شورای مشورتی استان به منظور اجرای سیاست‌های شورای مشورتی به منظور همکاری در اجرای وظایف مندرج در ماده ۳۳ آیین‌نامه با حکم معاون اجتماعی استان و از بین متخصصین در امور خانواده به ریاست معاون اجتماعی استان و با ترکیب زیر تشکیل می‌گردند:
الف. یک نفر قاضی دادگاه خانواده
ب. مسئول حفاظت اطلاعات دادگستری کل استان
پ. معاون مرتبط مدیر کل بهزیستی استان
ت. معاون مرتبط سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره استان
ث. یک نفر مشاور خانواده
ج. یک نفر مددکار اجتماعی
تبصره یک
مدت عضویت در این شورا ۴ سال بوده و معاون اجتماعی استان موظف است قبل از پایان دوره چهار سال، نسبت به انتخاب اعضای دوره جدید اقدام نماید. انتخاب اعضای قبلی در دوره جدید بلامانع است.
تبصره دو
در صورت عدم صلاحیت، عدم همکاری، یا غیبت غیرموجه بیش از ۲ جلسه متوالی یا ۴ جلسه غیرمتوالی یا استعفای هر یک از اعضاء حقیقی در طول سال، معاون اجتماعی استان می‌تواند فرد واجد شرایط دیگری را جایگزین وی نماید.
تبصره سه
معاون اجتماعی استان، عضو مشاور خانواده و مددکار اجتماعی شورای مشورتی استان را ترجیحا از بین بانوان متأهل واجد شرایط تعیین می‌نماید.
تبصره چهار
شورای مشورتی استان حسب مورد می‌تواند از سایر افراد صاحب‌نظر در امور مرتبط با خانواده دعوت کند.
مـــــاده ۷
واحد مشاوره دارای دبیرخانه‌ای است که رییس آن توسط معاون اجتماعی استان تعیین می‌گردد و به تعداد لازم کارمند مجرب خواهد داشت.
تبصره
رؤسای کل دادگستری استان‌ها حداکثر تا یکسال پس از ابلاغ این دستورالعمل موظف به تأمین نیروی انسانی دبیرخانه مذکور می‌باشند. با توجه به ضرورت تشکیل واحد مشاوره، تا زمان تأمین نیروی انسانی لازم از ظرفیت نیروهای موجود دادگستری استان استفاده خواهد شد.
مـــــاده ۸
واحد مشاوره موظف است هر ساله با عنایت به تعداد کل پرونده‌های دعاوی خانواده (طلاق توافقی و سایر دعاوی خانواده) وارده به دادگاه‌های خانواده در ماه، به حسب نیاز به ازای هر ۱۲۰ تا ۲۰۰ پرونده در استان، پیشنهاد تشکیل یک مرکز مشاوره را به مرکز امور مشاوران بدهد و در صورتی که تعداد اعلامی بر اساس فوق کافی نباشد، پیشنهاد خود را با دلایل توجیهی اعلام نماید.
تبصره
واحد مشاوره همچنین باید بر اساس تعداد پرونده‌ها و نیاز استان مربوط، تعداد مشاور مذهبی و حقوقی و مددکار اجتماعی و روان‌شناس مورد نیاز را نیز برآورد و به مرکز امور مشاوران اعلام نماید.
فصــــل ســه: برگزاری آزمون
مـــــاده ۹
مرکز امور مشاوران موظف است با توجه به اعلام نیاز واحد مشاوره، برای داوطلبان اخذ مجوز تأسیس و عضویت در مرکز مشاوره، آزمون کتبی برگزار نموده و به میزان دو برابر ظرفیت از افرادی که حد نصاب نمره کتبی را کسب نموده باشند، جهت مصاحبه علمی و بررسی سلامت جسمی و روانی دعوت نماید.
مـــــاده ۱۰
افراد زیر از شرکت در آزمون کتبی موضوع ماده ۹ دستورالعمل معاف می‌باشند:
الف. قضات بازنشسته با حداقل پنج سال سابقه قضاوت در دادگاه‌های خانواده؛
ب. اعضای هیأت علمی رسمی دانشگاه‌های معتبر با پنج سال سابقه و مورد تأیید وزارت علوم و آموزش عالی و یا وزارت بهداشت و آموزش پزشکی در رشته‌های مذکور در بند پ ماده ۱۳ دستورالعمل؛
پ. مشاورانی که در دادگستری‌های سراسر کشور فعالیت نموده‌اند، در صورت نداشتن رابطه استخدامی و حائز بودن شرایط عمومی آزمون با ارائه گواهی لازم از مراجع قضایی.
تبصره
افراد مذکور صرفا از شرکت در آزمون کتبی معاف بوده و باید مصاحبه علمی و مراحل بررسی سلامت جسمی و روانی را طی نمایند.
مـــــاده ۱۱
متقاضیان تأسیس و عضویت در مرکز مشاوره بر اساس نوع مدرک تحصیلی خود در یکی از سه حوزه مشاوره روان‌شناختی، مشاوره حقوقی-مذهبی و خدمات مددکاری اجتماعی ثبت نام می‌نمایند و مرکز امور مشاوران نسبت به برگزاری آزمون مجزا برای این سه گروه اقدام لازم را انجام خواهد داد.
تبصره
در مورد متقاضیان مشاوره روان‌شناختی، سئوالات آزمون از سرفصل رشته‌های دانشگاهی مشاوره، روان‌شناسی و روان‌پزشکی در گرایش‌های مرتبط با خانواده، در مورد متقاضیان مشاوره حقوقی-مذهبی سؤالات از سرفصل رشته‌های دانشگاهی مطالعات خانواده، حقوق و فقه و مبانی حقوق و در مورد متقاضیان خدمات مددکاری اجتماعی از سرفصل رشته دانشگاهی مددکاری اجتماعی مربوط به مشاوره خانواده طرح می‌گردد.
مـــــاده ۱۲
مرکز امور مشاوران پس از وصول تعداد مورد نیاز مرکز مشاوره و مشاور خانواده از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز امور مشاوران و روزنامه کثیرالانتشار، اطلاع‌رسانی لازم را جهت ثبت نام انجام داده و شرایط و مهلت ثبت نام، زمان و مکان آزمون را به متقاضیان اعلام می‌نماید.
تبصره
مرکز امور مشاوران موظف است در آگهی برگزاری آزمون، نشانی سایت مربوط جهت ثبت نام، تعداد مورد نیاز مرکز مشاوره و مشاور خانواده هر استان به تفکیک سه حوزه مشاوره خانواده مذکور در ماده ۱۱ دستورالعمل و مواد امتحانی مربوط را اعلام نماید.
مـــــاده ۱۳
شرایط عمومی داوطلبان آزمون به شرح ذیل می‌باشد:
الف. تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران؛
ب. تأهل و داشتن حداقل ۴۰ سال سن و ۵ سال سابقه کار یا ۳۵ سال سن و حداقل ۸ سال سابقه کار مرتبط؛
پ. داشتن حداقل مدرک کارشناسی از دانشکده‌های معتبر داخلی یا خارجی (در مورد اخیر، به شرط تأیید وزارت علوم و فناوری و یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) یا معادل حوزوی آن در رشته‌های مطالعات خانواده، مشاوره، روان‌پزشکی، روان‌شناسی، مددکاری اجتماعی، حقوق، فقه و مبانی حقوق اسلامی و همچنین رشته‌های همسان با تشخیص مرکز امور مشاوران؛
ت. انجام خدمت وظیفه عمومی یا معافیت دائم برای آقایان؛
ث. عدم سوءپیشینه کیفری مؤثر و عدم محرومیت از حقوق اجتماعی؛
ج. عدم اعتیاد به مواد مخدر و سکرآور به تأیید مراجع ذی‌صلاح؛
چ. نداشتن سوءشهرت و عدم تجاهر به فسق؛
ح. داشتن وثاقت و تعهد به اصل نظام جمهوری اسلامی ایران و قانون اساسی؛
خ. عدم محکومیت به انفصال دایم از خدمات دولتی یا عمومی یا سلب صلاحیت؛
د. عدم اشتغال به وکالت، سردفتری ازدواج و طلاق و اسناد رسمی و همچنین عدم اشتغال در دادگستری و شورای حل اختلاف.
تبصره یک
داوطلبانی که علاوه بر عضویت به عنوان مشاور خانواده، متقاضی تأسیس مرکز مشاوره نیز می‌باشند، باید فرم مخصوص که توسط مرکز امور مشاوران تهیه می‌شود را در سایت مذکور در تبصره ماده ۱۲ دستورالعمل، تکمیل نمایند.
تبصره دو
دارندگان مجوز مرکز مشاوره از سازمان بهزیستی کشور و سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره ایران در شرایط مساوی نسبت به سایر داوطلبان دارای اولویت می‌باشند.
مـــــاده ۱۴
مدارک مورد نیاز جهت ثبت نام در آزمون به شرح ذیل می‌باشد:
الف. تصویر مدرک تحصیلی در رشته‌های مقرر در بند پ ماده ۱۳ دستورالعمل؛
ب. تصویر کارت پایان خدمت یا معافیت دائم؛
پ. تصویر از تمامی صفحات شناسنامه و کارت ملی؛
ت. ارائه گواهی سابقه کار مرتبط از ارگان مربوط.
مـــــاده ۱۵
در صورت عدم تأمین افراد مورد نیاز برای بعضی از حوزه‌های قضایی در فراخوان اول، مرکز امور مشاوران می‌تواند حداکثر ظرف شش ماه از افراد متأهل با داشتن حداقل ۳۰ سال سن و ۲ سال سابقه کار در صورت دارا بودن سایر شرایط مقرر در ماده ۱۳ دستورالعمل نیز ثبت نام و نسبت به برگزاری آزمون اقدام کند.
تبصره
افراد پذیرفته شده فوق به ازای هر سال کسری سابقه کار باید با هماهنگی واحد مشاوره، به مدت ۲۵ ساعت در کلاس‌های آموزشی شرکت و نمره لازم را کسب کنند و یا به مدت ۲ ماه بیشتر از سایر کارآموزان، کارآموزی نمایند.
مـــــاده ۱۶
مواد آزمون کتبی در سه حوزه مشاوره روان‌شناختی، مشاوره حقوقی و مذهبی و خدمات مددکاری اجتماعی به شرح ذیل می‌باشد:
مواد آزمون عمومی
الف. احکام اسلام در امور خانواده؛
ب. آشنایی با قانون، آیین‌نامه و دستورالعمل؛
پ. آشنایی با مباحث پیشگیری از جرایم و آسیب‌های اجتماعی با اولویت ناهنجاری‌های حوزه خانواده.
مواد آزمون تخصصی
یک) مواد آزمون تخصصی حوزه مشاوره روان‌شناختی:
الف. آشنایی با تشخیص و آسیب‌شناسی روانی؛
ب. آشنایی با اصول و فنون مشاوره؛
پ. آشنایی با مکاتب زوج‌درمانی و خانواده درمانی؛
ت. آشنایی با آزمون‌های روانی و تشخیصی؛
ث. آشنایی با اخلاق حرفه‌ای؛
ج. آشنایی با روان‌شناسی رشد کودک و نوجوان.
دو) مواد آزمون تخصصی حوزه مشاوره مددکاری اجتماعی:
الف. حقوق در مددکاری اجتماعی؛
ب. منابع اجتماعی؛
پ. مددکاری اجتماعی و مداخله در بحران خانواده؛
ت. روش‌های مددکاری اجتماعی.
سه) مواد آزمون تخصصی حوزه مشاوره حقوقی و مذهبی:
الف. آیین دادرسی مدنی؛
ب. مبانی امنیتی خانواده؛
پ. قانون مدنی و سایر قوانین مربوط به امور خانواده و اطفال؛
ت. شرح لمعه، مباحث مرتبط با خانواده.
مـــــاده ۱۷
از پذیرفته‌شدگان آزمون کتبی، مصاحبه علمی و بررسی سلامت روانی توسط کمیته مصاحبه به شرح زیر به عمل خواهد آمد.
الف. اعضای کمیته مصاحبه، توسط مرکز امور مشاوران و با همکاری معاونت اجتماعی از بین اساتید برجسته دانشگاه‌ها و قضات باتجربه در امور خانواده و متخصصین امور روان‌شناسی و روان‌پزشکی انتخاب می‌گردند.
ب. مرکز امور مشاوران در انجام مصاحبه علمی، بررسی سلامت جسمی، روانی و ارزیابی توانمندی و مهارت‌های شغلی و سایر جهات، از نظرات و همکاری اعضای شورای مشورتی استفاده می‌نماید.
ج. کلیه هزینه‌های مرتبط با آزمون اعم از ثبت نام و برگزاری آزمون، حق‌الزحمه اساتید طراح سوال، حق‌الزحمه اعضای کمیته مصاحبه، گزینش و هیئت تعیین صلاحیت از محل دریافت هزینه‌های ثبت نام توسط مرکز امور مشاوران تأمین می‌گردد.
مـــــاده ۱۸
در صورتی که پذیرفته‌شدگان در آزمون نتوانند نمره قبولی را در مصاحبه علمی کسب نمایند و یا شرایط روانی را به تشخیص متخصصین امور روان‌شناسی و روان‌پزشکی احراز ننمایند، مردود تلقی گردیده و نتیجه اعلام‌شده قابل اعتراض نمی‌باشد.
مـــــاده ۱۹
مرکز امور مشاوران قبول‌شدگان در مصاحبه علمی را جهت بررسی صلاحیت عمومی به هسته گزینش قوه قضاییه معرفی می‌نماید. هسته گزینش مکلف است اقدامات لازم را انجام و نتیجه بررسی را ظرف مدت ۶ ماه به مرکز امور مشاوران اعلام نماید.
تبصره
در صورت عدم پاسخ هسته گزینش ظرف مدت ۶ ماه، پرونده متقاضی در هیئت تعیین صلاحیت مرکز امور مشاوران بررسی و اتخاذ تصمیم خواهد شد.
مـــــاده ۲۰
مرکز امور مشاوران موظف است اسامی قبول‌شدگان در مصاحبه علمی را به واحد مشاوره جهت صدور معرفی‌نامه برای انجام آزمایش عدم اعتیاد، گواهی عدم سوءپیشینه کیفری، تأییدیه مدرک تحصیلی و تأییدیه سابقه شغلی اعلام نماید. واحد مشاوره مکلف است ظرف حداکثر یک ماه از زمان دریافت اسامی مذکور نسبت به استعلامات فوق و انجام آن اقدام و پاسخ استعلامات را پس از وصول به مرکز امور مشاوران ارسال نماید.
مـــــاده ۲۱
مرکز امور مشاوران پس از وصول پاسخ هسته گزینش و استعلامات مندرج در ماده ۲۰ دستورالعمل، پرونده قبول‌شدگان را به هیئت تعیین صلاحیت مرکز امور مشاوران جهت اظهار نظر در خصوص صلاحیت عمومی آنان، مذکور در ماده ۱۳ دستورالعمل، ارجاع می‌نماید.
مـــــاده ۲۲
پس از تأیید صلاحیت عمومی داوطلبان توسط هیأت تعیین صلاحیت، مرکز امور مشاوران موظف است نسبت به معرفی آنان جهت گذراندن دوره کارآموزی سه ماهه به شرح مواد آتی به واحد مشاوره اقدام نماید.
مـــــاده ۲۳
واحد مشاوره موظف است کارآموزان را جهت طی دوره کارآموزی عملی به مدت دو ماه به شعب دادگاه خانواده دادگستری استان معرفی نماید.
مـــــاده ۲۴
کارآموزان موظفند در طی دوره کارآموزی عملی در شعب دادگاه خانواده نسبت به مطالعه و تهیه گزارش از حداقل ۲۰ پرونده با موضوعات مختلف، مندرج در ماده ۴ قانون اقدام نمایند. گزارش کارآموزی باید حاوی مطالب زیر باشد:
نام شعبه،
کلاسه پرونده،
موضوع پرونده،
گزارشی از شرح ما وقع،
برداشت کارآموز از پرونده،
نظر کارشناسی وی.
تبصره
کارآموز باید گزارش کارآموزی خود را در اوراق متحدالشکلی که توسط مرکز امور مشاوران تهیه می‌شود، به امضاء و تأیید رییس شعبه مربوط رسانده و سپس به واحد مشاوره تحویل نماید.
مـــــاده ۲۵
پس از کارآموزی، واحد مشاوره موظف است برای گذراندن دوره یک ماهه کارگاه علمی کارآموزان، نسبت به تشکیل کلاس اقدام نماید.
تبصره یک
دوره کارگاه علمی برای کارآموزان، بر اساس محتوای کتاب راهنمای فنی و اجرایی که توسط معاونت اجتماعی تهیه می‌شود، برگزار می‌شود. استادان دوره توسط شورای مشورتی استان تعیین می‌گردد.
تبصره دو
استادان دوره مذکور باید گواهی قبولی در دوره تربیت مدرس که توسط معاونت اجتماعی برگزار می‌شود را دارا باشند. استادانی که صلاحیت آنان توسط معاونت منابع انسانی قوه قضاییه مورد تأیید قرار گرفته از ارائه گواهی فوق معاف می‌باشند.
مـــــاده ۲۶
برای هر یک از کارآموزان پرونده آموزشی تشکیل و نتایج کارآموزی علمی و عملی در آن ثبت می‌شود.
مـــــاده ۲۷
پرونده آموزشی پس از تکمیل به همراه گزارش کارآموزی توسط واحد مشاوره به مرکز امور مشاوران جهت انجام مراحل بعدی ارسال می‌گردد.
مـــــاده ۲۸
مرکز امور مشاوران پس از وصول پرونده آموزشی و بررسی آن در صورت تأیید انجام کلیه مراحل آموزش برای کارآموز گواهی پایان دوره آموزشی صادر می‌نماید.
مـــــاده ۲۹
گواهی پایان دوره آموزشی کارآموز توسط اداره مشاوره خانواده، موضوع ماده ۳ دستورالعمل، در پرونده اصلی وی ثبت و پس از بررسی و تکمیل پرونده توسط کارشناسان اداره مذکور، از کارآموز جهت شرکت در مراسم تحلیف دعوت به عمل می‌آید.
مـــــاده ۳۰
کارآموزان پس از طی مراحل فوق در مراسم تحلیف در حضور رییس کل دادگستری استان شرکت می‌کنند و به شرح مندرج در ماده ۴۲ آیین‌نامه، سوگند یاد می‌نمایند.
مـــــاده ۳۱
مرکز امور مشاوران پس از مراسم تحلیف، به افراد بر اساس نوع درخواستی که در زمان ثبت نام انتخاب نموده‌اند، مجوز تأسیس مرکز مشاوره و یا پروانه مشاوره خانواده، صادر می‌نماید. پروانه یا مجوز مذکور پس از امضای رییس مرکز امور مشاوران به واحد مشاوره ارسال تا پس از امضاء رییس کل دادگستری استان، به پذیرفته‌شدگان اعطاء گردد.
تبصره یک
اعتبار مجوز تأسیس مرکز مشاوره و پروانه مشاوره خانواده به مدت سه سال بوده و تمدید آن برای مدت مشابه در صورت وجود شرایط مقرر در قانون و آیین‌نامه توسط واحد مشاوره و پس از استعلام از مرکز امور مشاوران در خصوص ادامه فعالیت دارنده پروانه یا مجوز، بلامانع است.
تبصره دو
واحد مشاوره موظف است بلافاصله پس از تمدید اعتبار پروانه یا مجوز فوق‌الذکر، نام و مشخصات مشاور خانواده یا مرکز مشاوره را به مرکز امور مشاوران جهت درج در سایت و پرونده مربوط اعلام نماید.
تبصره سه
افراد متقاضی مجوز تأسیس پس از انجام مراسم تحلیف مکلفند حداکثر ظرف یک ماه نسبت به معرفی مکان مناسب، در نزدیک‌ترین محل به دادگاه خانواده حوزه قضایی مربوط، به واحد مشاوره اقدام نمایند.
تبصره چهار
واحد مشاوره موظف است از مکان پیشنهادی متقاضی تأسیس مرکز مشاوره بازدید به عمل آورده و در صورت تأیید محل مذکور مراتب را به مرکز امور مشاوران اعلام نماید.
تبصره پنج
مرکز امور مشاوران موظف است در زمان صدور مجوز تأسیس مرکز مشاوره نسبت به شماره‌گذاری این مراکز به تفکیک استان اقدام و شماره هر مرکز مشاوره را در مجوز تأسیس مرکز درج نماید.
مـــــاده ۳۲
در صورتی که مشخص شود مؤسس مرکز مشاوره یا عضو آن فاقد شرایط مقرر در ماده ۱۳ دستورالعمل بوده یا بعداً فاقد یکی از شرایط مقرر در بندھای الف، ب، ث، ج، چ، ح، خ، و د ماده یاد شده گردد، رئیس مرکز امور مشاوران رأساً و یا به پیشنھاد رئیس کل دادگستری استان حسب مورد نسبت به ابطال مجوز یا پروانه اعطاء شده اقدام می‌کند.
مـــــاده ۳۳
دارندگان مجوز تأسیس فقط مجاز به تشکیل یک مرکز مشاوره خانواده می‌باشند، ایجاد شعب و مؤسسات فرعی و همچنین انتقال مجوز به غیر، ممنوع بوده و مستوجب لغو مجوز خواهد بود.
تبصره یک
هر مرکز مشاوره خانواده باید دارای حداقل سه عضو مشاور خانواده که از مرکز امور مشاوران پروانه گرفته‌اند، باشد.
تبصره دو
حداقل نصف اعضای هر مرکز مشاوره باید از بانوان متأهل واجد شرایط باشند و در صورتی که مرکز مشاوره دارای سه عضو باشد، حداقل یک عضو آن باید از بانوان مذکور باشد.
تبصره سه
هر مرکز مشاوره می‌تواند بیش از یک مشاوره روان‌شناختی داشته باشد.
مـــــاده ۳۴
رئیس مرکز مشاوره موظف است حداکثر ظرف سه ماه از زمان اعطای مجوز تأسیس مرکز مشاوره، نسبت به تعیین حداقل سه عضو مشاور اقدام و اسامی آنان را به واحد مشاوره اعلام کند. واحد مشاوره مراتب را به مرکز امور مشاوران اعلام می‌نماید.
مـــــاده ۳۵
مرکز امور مشاوران موظف است جهت هماهنگی مراکز مشاوره در کشور نمونه مهرهای مربوط، سربرگ و تابلوی مراکز مشاوره خانواده را تهیه و به مراکز مشاوره جهت اجرا ابلاغ نماید.
مـــــاده ۳۶
مرکز امور مشاوران برنامه‌ریزی لازم را در خصوص نحوه آموزش ضمن خدمت مشاوران خانواده انجام و به واحد مشاوره جهت اجرا ابلاغ می‌نماید.
تبصره
مرکز امور مشاوران نسبت به برگزاری کلاس‌های آموزشی ضمن خدمت در استان‌های فاقد شرایط مناسب به صورت منطقه‌ای اقدام خواهد کرد.
مـــــاده ۳۷
واحد مشاوره موظف است فهرست نهایی مراکز مشاوره با مشخصات کامل مشاوران به همراه عکس، مکان، ساعات کار و غیره را جهت نصب در دادگاه‌های خانواده و معاونت‌های ارجاع و دبیرخانه واحد مشاوره برای راهنمایی مراجعین به شکل مناسب تهیه نماید.
فصــــل چهـار: شیوه اجرایی ارجاع و نحوه فعالیت مراکز مشاوره خانواده
مـــــاده ۳۸
متقاضیان طلاق و سایر دعاوی خانواده مخیر هستند درخواست خود را از هر یک از طرق ذیل تسلیم نمایند:
ثبت مستقیم درخواست در سامانه ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده؛
مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و درج درخواست در سامانه ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده توسط دفاتر مذکور؛
مراجعه به دادگاه ذی‌صلاح و درج درخواست در سامانه ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده توسط فرد ذی‌صلاح؛
مراجعه مستقیم به مراکز مشاوره خانواده، تحت نظر قوه قضائیه.
تبصره یک
مرکز مشاوره پس از ارائه خدمات مشاوره‌ای و اعلام نظر اعم از انصراف طرفین از طلاق و غیر آن، نتیجه را در سامانه ثبت و جهت اقدام مقتضی به محل ارجاع دهنده عودت می‌نماید.
تبصره دو
مواردی که متقاضیان طلاق و سایر دعاوی خانواده در اجرای ماده ۲۵ قانون، به مرکز مشاوره مراجعه می‌کنند، مرکز مشاوره پس از ارائه خدمات مشاوره‌ای مستقیما در صورتی که منتج به صلح و سازش شود، با تنظیم صورت‌جلسه در سامانه ثبت و پرونده را بایگانی می‌نماید و موارد عدم صلح و سازش را از طریق سامانه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا دادگاه منعکس می‌نماید. در صورتی که پس از انجام مشاوره، موضوع در دادگاه توسط هر یک از زوجین مطرح شود، اطلاعات ثبت شده در سامانه ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده به سامانه مدیریت پرونده قضایی (سمپ) منتقل و جهت رسیدگی به نظر دادگاه می‌رسد.
تبصره سه
واحد مشاوره موظف است آخرین فهرست دقیق مراکز مشاوره را با ذکر اسامی هر مرکز و آدرس و شماره تلفن آن هر شش ماه یک بار به دبیرخانه شورای مشورتی، مرکز آمار و فناوری اطلاعات و دادگاه‌های خانواده اعلام نماید.
تبصره چهار
کلیه مراکز قضایی رسیدگی کننده به دعاوی خانواده و مراکز مشاوره، موظف به استقرار دستگاه رایانه و نرم‌افزار ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده می‌باشند. همچنین، سیستم‌های کلیه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نیز مجهز به نرم‌افزار ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده خواهد بود.
تبصره پنج
ارجاع پرونده به مراکز مشاوره بر اساس فهرست اعلام شده واحد مشاوره از طریق سامانه ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده، بالسویه و به ترتیب شماره مراکز مشاوره انجام خواهد شد.
تبصره شش
دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مراکز مشاوره خانواده و دادگاه‌ها موظفند ماهانه آمار ارجاع پرونده‌ها به مراکز مشاوره خانواده حوزه قضایی خود را به واحد مشاوره اعلام نمایند و واحد مشاوره مکلف است ضمن اخذ آخرین آمار عملکرد مراکز مشاوره استان از حیث تعداد پرونده‌های در جریان و مختومه، نسبت به بررسی وضعیت آمار و عملکرد هر مرکز مشاوره اقدام و هر سه ماه یک بار آخرین وضعیت آمار این مراکز را به دبیرخانه شورای مشورتی و مرکز امور مشاوران اعلام نماید.
تبصره هفت
در حوزه‌های قضایی که مراکز مشاوره تأسیس نشده است واحد مشاوره می‌تواند پرونده‌های طلاق توافقی و سایر دعاوی خانواده را جهت انجام مشاوره به نزدیک‌ترین حوزه قضایی که دارای مراکز مشاوره خانواده می‌باشد، ارسال نماید.
تبصره هشت
سامانه ثبت اطلاعات طلاق و دعاوی خانواده مطابق ماده ۶۴ دستورالعمل توسط مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه با همکاری سایر بخش‌های مرتبط راه‌اندازی می‌گردد.
مـــــاده ۳۹
در اجرای تبصره ۲ ماده ۲۸ قانون و انجام داوری در خصوص طلاق، زوجینی که نسبت به معرفی منسوبین و اقربای خود جهت داوری امتناع کرده یا ناتوان هستند، دادگاه می‌تواند داور واجد شرایط را از مشاوران خانواده در امور حقوقی یا مددکاری مرکز مشاوره خانواده حوزه قضایی مربوط انتخاب نماید.
تبصره یک
داوران انتخابی مرکز مشاوره غیر از مشاورانی خواهند بود که قبلا زوجین اعلام نظر کرده‌اند.
تبصره دو
پرداخت حق‌الزحمه داوری طبق ماده ۱۵ آیین‌نامه خواهد بود.
مـــــاده ۴۰
به منظور رعایت مصلحت کودک، دادگاه می‌تواند در خصوص حضانت، نگهداری و نحوه ملاقات اطفال بر اساس مواد ۲۳ و ۲۴ آیین‌نامه، موضوع را جهت بررسی و مشاوره و اعلام نظر به مرکز مشاوره خانواده حوزه قضایی مربوط ارجاع دهد و مشاوران مرکز مشاوره باید با انجام مصاحبه با کودک، والدین و دیگر اعضای خانواده و ارائه خدمات مشاوره و بررسی‌های تخصصی روان‌شناختی لازم و کافی، ظرف مدت تعیین‌شده از طرف دادگاه مربوط پاسخ را با ذکر دلایل و شرایط و تعیین محل مناسب ملاقات فرزند با زوجین به دادگاه اعلام نمایند.
مـــــاده ۴۱
مرکز مشاوره پس از وصول نامه دادگاه موظف است بلافاصله نسبت به ثبت نامه مذکور و اطلاعات فردی طرفین در سامانه مربوط و ثبت و تشکیل پرونده اقدام نمایند.
مـــــاده ۴۲
مؤسس مرکز مشاوره موظف است حداکثر ظرف یک روز کاری از زمان ثبت نامه مرجع قضایی نسبت به دعوت از طرفین جهت تشکیل جلسه ارزیابی و مداخله اولیه اقدام و در صورت حضور طرفین ضمن تنظیم صورت‌جلسه که به امضای طرفین و مشاور مربوط می‌رسد، نتیجه ارزیابی خود را در آن منعکس و پرونده را حسب موضوع به ترتیب اولویت به مشاوران خانواده مرکز ارجاع نماید.
مـــــاده ۴۳
مشاوران خانواده پس از ارجاع پرونده از طرف دادگاه موظفند طبق راهنمای فنی و اجرایی که توسط معاونت اجتماعی تهیه می‌شود، نسبت به تشکیل جلسه یا جلسات ظرف مدت یک ماه از تاریخ ارجاع اقدام و هر یک نظریه و صورت‌جلسه اقدامات خود را به مؤسس مرکز مشاوره اعلام نمایند. مؤسس مرکز مشاوره موظف است ضمن جمع‌بندی نظرات مشاوران هر سه حوزه، حداکثر ظرف مدت یک هفته پرونده را در کمیته فنی که اعضای آن مرکب است از مؤسس مرکز مشاوره و مشاوران اظهارنظرکننده در پرونده مربوط، مطرح و حسب مورد اقدامات ذیل را انجام دهد:
الف. در صورت انصراف از طلاق موضوع را با تنظیم سازش‌نامه به دادگاه اعلام می‌نماید.
ب. در صورت عدم حصول توافق کلی پس از انجام خدمات مشاوره‌ای، گزارش اقدامات انجام شده و مشروح مذاکرات از جمله اظهارات طرفین و نقاط قوت و ضعف و موارد توافق و نظر کارشناسی خود را به دادگاه اعلام می‌نماید.
پ. در صورت توافق در طلاق، سازش‌نامه را با ذکر شروط و تعهدات مورد توافق طرفین تنظیم و مراتب را به دادگاه اعلام می‌نماید.
ت. در صورت تقاضای طرفین مبنی بر تمدید مهلت، پس از اخذ نظرات مشاوران مربوط نسبت به ادامه روند ارائه خدمات مشاوره بر اساس نظر کمیته فنی به مدت حداکثر ۴۵ روز اقدام و نتیجه را بر اساس بندهای الف و ب و ج به دادگاه گزارش می‌کند.
تبصره یک
در طلاق‌های توافقی حضور زوجین در مراکز مشاوره خانواده برای انجام مشاوره الزامی است، ولو اینکه زوجین یا یکی از آنها دارای وکیل باشد.
تبصره دو
مراکز مشاوره موظفند با رعایت ماده ۵۳ آیین‌نامه نتیجه خدمات مشاوره‌ای را به صورت محرمانه به دادگاه ارسال نمایند.
مـــــاده ۴۴
در طلاق‌های توافقی و سایر دعاوی خانواده اگر زوجین یا یکی از آنها مقیم خارج از کشور باشند یا حضور شخص آنها با توجه به مدارک و مستندات ابرازی به تشخیص واحد مشاوره امکان‌پذیر نباشد، انجام خدمات مشاوره خانواده می‌تواند با حضور وکیل یا وکلای آنان انجام شود.
فصــــل پنـــج: نظارت و ارزیابی عملکرد مراکز مشاوره
مـــــاده ۴۵
معاونت اجتماعی استان با تأیید مرکز امور مشاوران جهت نظارت و ارزیابی بر مراکز مشاوره استان‌ها بازرسانی را از افراد مجرب در امور خانواده انتخاب و برای مدت یک سال منصوب می‌نماید. حق‌الزحمه بازرسان از محل هزینه‌های جاری واحد مشاوره پرداخت خواهد شد. شرایط بازرسان همان شرایط مقرر در ماده ۳۴ آیین‌نامه است که برای متقاضیان اخذ مجوز تأسیس مرکز مشاوره پیش‌بینی شده است.
تبصره یک
بازرس می‌تواند از میان افرادی که مشاور خانواده هستند، نیز تعیین گردد.
تبصره دو
بازرس موظف است صرفا بر اساس قوانین و مقررات و مواردی که توسط مرکز امور مشاوران به واحد مشاوره ابلاغ می‌گردد نسبت به امر بازرسی اقدام و در اوراق متحدالشکل مخصوص که توسط مرکز فوق تهیه می‌شود، نتیجه را گزارش نماید.
مـــــاده ۴۶
واحد مشاوره موظف است به صورت دوره‌ای و یا موردی نسبت به بازرسی از مراکز مشاوره مربوط اقدام و هر شش ماه یک بار ارزیابی جامعی از فعالیت آنها تهیه و به مرکز امور مشاوران اعلام نماید.
مـــــاده ۴۷
بازرس موظف است تخلف مشاور خانواده و مؤسس مرکز مشاوره را به مسئول واحد مشاوره گزارش نماید. مسئول واحد مشاوره موظف است ضمن بررسی اولیه گزارش‌ها در صورت بروز تخلف نسبت به اعلام آن به دادسرای مرکز امور مشاوران اقدام نماید.
مـــــاده ۴۸
واحد مشاوره موظف است پس از اخذ شکایات مردمی و یا گزارش تخلف مشاور خانواده یا مؤسس مرکز مشاوره از مراجع قضایی و یا مرکز حفاظت و اطلاعات دادگستری‌ها نسبت به بررسی اولیه، تشکیل پرونده و اخذ دفاعیات اقدام و پرونده را به دادسرای مرکز امور مشاوران جهت رسیدگی ارسال نماید.
فصــــل شش: مجازات‌ها و تخلفات انتظامی
بخش اول: مجازات‌ها و تخلفات انتظامی مشاور خانواده
مـــــاده ۴۹
مجازات‌های انتظامی مشاور خانواده ۴ درجه به شرح زیر است:
توبیخ بدون درج در پرونده؛
توبیخ کتبی با درج در پرونده؛
محرومیت از فعالیت در مرکز مشاوره از سه ماه تا سه سال؛
لغو پروانه مشاوره خانواده.
مـــــاده ۵۰
مرتکبان هر یک از تخلفات ذیل به مجازات انتظامی درجه یک محکوم می‌شوند:
الف. عدم رعایت نظامات ابلاغی از سوی مرکز امور مشاوران برای بار اول؛
ب. غیبت غیر موجه در مرکز مشاوره در ساعات کار تعیین‌شده برای بار اول؛
پ. سهل‌انگاری در انجام وظایف محوله.
مـــــاده ۵۱
مرتکبان هر یک از تخلفات ذیل به مجازات انتظامی درجه دو محکوم می‌شوند:
الف. هر گونه بی‌نظمی و عدم رعایت شئونات اسلامی؛
ب. عدم رعایت احترام به زوجین؛
پ. دخالت در امور غیر مرتبط با موضوع مشاوره زوجین؛
ت. عدم استفاده از سربرگ و مهر مخصوص برای اظهار نظر؛
ج. عدم شرکت در کلاس‌های ضمن خدمت آموزشی؛
چ. عدم توجه به تذکرات بازرسان واحد مشاوره و مرکز امور مشاوران.
مـــــاده ۵۲
مرتکبان هر یک از تخلفات ذیل به مجازات انتظامی درجه سه محکوم می‌شوند:
الف. تکرار یکی از موارد مندرج در مواد ۵۰
