اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران مصوب  هیئت‌وزیران- بخش دوم

فصل سوم ـ مؤسسه حسابرسی (اصلاحی 1390/4/5)

ماده ۲۵ (اصلاحی 1390/4/5)- مؤسسات حسابرسی، مؤسسه‌ای است که به‌منظور انجام خدمات حسابرسی، بازرسی قانونی و سایر خدمات تخصصی و حرفه‌ای مندرج دربند (ت) ماده (۱) این اساسنامه، توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی شاغل و بر اساس شرایط زیر تشکیل می‌شود:

۱ – مؤسسه حسابرسی پس از صدور مجوز تأسیس توسط جامعه، باید بر طبق مقررات به‌عنوان مؤسسه انتفاعی غیرتجاری ثبت شود.

۲ – در نام هر مؤسسه حسابرسی باید عبارت (مؤسسه حسابرسی) و به دنبال نام مؤسسه، عبارت «حسابداران رسمی» قید شود.

۳ – شرکای یک مؤسسه حسابرسی باید به‌طور تمام‌وقت منحصراً در همان مؤسسه به کار حرفه‌ای اشتغال داشته باشند. شرکای یادشده باید حداقل سه سال سابقه کار تمام‌وقت در سطح مدیر حسابرسی در مؤسسات عضو جامعه یا سازمان حسابرسی داشته باشند. حسابداران رسمی که سوابق آن‌ها در سطح مدیر حسابرسی کمتر از میزان مقرر در این ماده باشد، می‌توانند به‌صورت استخدام تمام‌وقت در مؤسسات حسابرسی، کسری سوابق مذکور را تکمیل نمایند. ضوابط مربوط به احراز شرایط مدیر حسابرسی و استخدام آن‌ها توسط شورای عالی تعیین می‌گردد.

۴ – شرکای مؤسسه حسابرسی در مقابل فعالیت‌های مؤسسه و اشخاص ثالث مسؤولیت تضامنی دارد.

تبصره ۱ (اصلاحی ۱۳۹۱/۱۰/۲۰)- فعالیت مؤسسات حسابرسی شامل ارائه خدمات یادشده در این ماده و ارزیابی سهام، سهم الشرکه و داوری مالی با رعایت قوانین و مقررات مربوط می‌باشد و انجام هرگونه فعالیت دیگر توسط آن‌ها ممنوع است.

تبصره ۲ (اصلاحی ۱۳۹۴/۴/۱۴)- شرط مالکیت خصوصی شرکا، استثنائاً در موردحسابرسی مفید راهبر و موسسه حسابرسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح (موسسه غیردولتی زیر نظر ستاد کل نیروهای مسلح) مشروط به رعایت کلیه ضوابط دیگر و انجام امور حرفه‌ای از طریق حسابداران رسمی اعمال نخواهد شد.

تبصره ۳ (اصلاحی ۱۳۹۷/۹/۲۵)- انجام فعالیت کارشناس رسمی دادگستری در رشته مرتبط در مورد اعضای جامعه که کارشناس رسمی دادگستری می‌باشند از محدودیت خدمت تمام‌وقت در مؤسسه حسابرسی موضوع صدر بند (۳) این ماده مستثنا می‌باشد.

تبصره ۴ (الحاقی 1390/4/5)- شرکای مؤسسه، شاغلین انفرادی، شاغلین در مؤسسات حسابرسی و حسابداران رسمی غیر شاغل، حق هیچ‌گونه مشارکت یا دارا بودن منافعی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در مؤسسه حسابرسی دیگری را که به خدمات تخصصی و حرفه‌ای یا سایر خدمات مرتبط با موضوع ماده (۱) این اساسنامه اشتغال دارند، ندارند.

تبصره ۵ (الحاقی 1390/4/5)- انعقاد قرارداد واگذاری کار موضوع بند ت ماده (۱) این اساسنامه به‌صورت دست‌دوم توسط مؤسسات حسابرسی عضو جامعه و اعضای شاغل انفرادی ممنوع می‌باشد. انعقاد این‌گونه قراردادها توسط سازمان حسابرسی در چارچوب مفاد اساسنامه قانونی آن با اشخاص حقیقی و حقوقی یادشده، قرارداد دست‌اول محسوب می‌شود.

ماده ۲۶ ـ (اصلاحی 1390/4/5) اساسنامه هریک از مؤسسات حسابرسی با رعایت کلیه موارد پیش‌بینی‌شده در اساسنامه نمونه‌ای که بنا به پیشنهاد هیئت‌مدیره جامعه به تصویب شورای عالی می‌رسد، تنظیم و پس از تأیید دبیر کل جامعه به ثبت خواهند رسید. مرجع ثبت مؤسسات، تنها مؤسساتی را به نام «مؤسسه حسابرسی» ثبت می‌کند که از جامعه حسابداران رسمی ایران اجازه تصویب دارند.

تبصره (الحاقی 1390/4/5)- صورت‌های مالی مؤسسات حسابرسی باید توسط یکی از مؤسسات حسابرسی دیگر رسیدگی و ظرف چهار ماه پس از پایان سال مالی، توسط مؤسسه مورد رسیدگی به جامعه تسلیم گردد. انتخاب مؤسسات به‌عنوان حسابرس به‌صورت متقابل و برای بیش از دو سال مالی متوالی مجاز نمی‌باشد. دستورالعمل حق‌الزحمه حسابرسی موضوع این تبصره توسط هیئت‌مدیره تهیه و برای اجرا ابلاغ می‌گردد.

ماده ۲۷ ـ (اصلاحی 1390/4/5) مؤسسات حسابرسی موظف‌اند کلیه مقرراتی را که در مورد تشکیل، اداره و نحوه فعالیت مؤسسات حسابرسی توسط جامعه وضع می‌شود، رعایت کنند.

تبصره ۱ (الحاقی 1390/4/5)- مؤسسات حسابرسی عضو جامعه و همچنین اعضای شاغل انفرادی موظف‌اند ظرف یک هفته پس از انعقاد قرارداد، اطلاعات مربوط به قراردادهای منعقدشده در ارتباط با فعالیت‌های موضوع ماده (۱) را به ترتیبی که شورای عالی جامعه تعیین می‌کند، به دبیرخانه جامعه تحویل و رسید دریافت کنند.

تبصره ۲ (الحاقی 1390/4/5)- حسابداران رسمی شاغل انفرادی نیز موظف‌اند، مقرراتی که در مورد نحوه فعالیت آنان توسط جامعه وضع می‌شود، رعایت کنند. اشخاص یادشده نمی‌توانند در مؤسسات حسابرسی اعم از عضو یا غیر عضو جامعه، به‌عنوان شریک یا تحت استخدام مشغول فعالیت باشند.

تبصره ۳ (الحاقی 1390/4/5)- انعقاد قرارداد همکاری حرفه‌ای بین مؤسسات حسابرسی عضو جامعه با یکدیگر و مؤسسات عضو جامعه با مؤسسات حسابرسی بین‌المللی تابع آیین‌نامه اجرائی موضوع ماده (۲۸) این اساسنامه خواهد بود.

تبصره ۴ (الحاقی 1390/4/5)- در راستای اعمال نظارت حرفه‌ای، اعضای شاغل انفرادی و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه موظف‌اند یک نسخه از گزارش‌های حسابرسی (به‌صورت کاغذی یا الکترونیکی) خود، ازجمله حسابرسی صورت‌های مالی، حسابرسی مالیاتی و حسابرسی ویژه و ارزیابی سهام را ظرف یک هفته، پس از تاریخ صدور به‌صورت مستمر به جامعه ارسال کنند.

تبصره ۵ (الحاقی 1390/4/5)- هیئت‌مدیره جامعه مکلف است بانک اطلاعاتی قابل‌دسترس عموم شامل نام بنگاه اقتصادی، سال مالی، نام حسابرس و بازرس قانونی و اطلاعات کلی و عمومی مربوط به گزارش‌های مالی قابل‌انتشار را در سامانه الکترونیکی جامعه مستقر و اطلاعات یادشده را به‌روزرسانی نماید، به‌گونه‌ای که قابل‌دسترس برای همه کار بران باشد.

ماده ۲۸ ـ (اصلاحی 1390/4/5) آیین‌نامه اجرایی این فصل توسط هیئت‌مدیره تهیه و به تصویب شورای عالی جامعه می‌رسد.

فصل چهارم ـ نظارت حرفه‌ای

ماده ۲۹ ـ (اصلاحی 1390/4/5) به‌منظور اطمینان از ارتقای کیفیت خدمات حرفه‌ای اعضاء، هماهنگی در روش‌های انجام امور حسابرسی و بازرسی قانونی، افزایش کیفیت گزارش‌های حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی، پیشگیری از رفتار ناسازگار با شئون حرفه‌ای و ضرورت گذراندن دوره‌های بازآموزی توسط اعضاء، همچنین رعایت مقررات قانونی مربوط شامل مفاد این اساسنامه و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی آن جامعه بر کار حرفه‌ای حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی نظارت مستمر دارد. کارگروه‌های تخصصی و هیئت عالی نظارت می‌توانند پرونده‌ها، اطلاعات و مدارک مؤسسات حسابرسی و شاغلان انفرادی را در محل استقرار آن‌ها یا در محل جامعه بررسی کنند.

تبصره ۱ ـ نظارت جامعه بر فعالیت حرفه‌ای اعضاء از طریق کارگروه‌های تخصصی ذی‌ربط با نظارت ارکان صلاحیت‌دار جامعه انجام می‌گیرد. حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی موظف‌اند پرونده‌ها، اطلاعات و مدارک موردنیاز را برای بررسی در اختیار کارگروه‌ها قرار دهند. کارگروه‌های تخصصی یادشده وظیفه بررسی، رسیدگی اظهارنظر و ارائه گزارش مقتضی به ارکان ذی‌صلاح جامعه را انجام خواهند داد.

تبصره ۲ ـ کلیه اطلاعات، مدارک و پرونده‌های یادشده در این ماده جزو اسناد طبقه‌بندی‌شده تلقی می‌شود و به‌صورت امانت در اختیار اعضای کارگروه‌ها و مأموران آن‌ها قرار می‌گیرد و افشای مطالب آن‌ها منحصراً در مراجع ذی‌صلاح مجاز است.

ماده ۳۰ ـ (اصلاحی 1390/4/5) رعایت مقررات جامعه و پیروی از رهنمودها و تذکرات ابلاغ‌شده از سوی ارکان ذی‌صلاح جامعه در مورد رفع نارسایی‌های خدمت حرفه‌ای اعضا توسط آن‌ها الزامی است عدم توجه اعضاء به موارد اعلام‌شده در این فصل، مستلزم احاله نتیجه رسیدگی به هیئت‌های انتظامی است.

ماده ۳۱ (اصلاحی 1390/4/5)- هیئت‌مدیره موظف است حداقل هرسال یک‌بار بر اساس آیین‌نامه نظارت حرفه‌ای، چگونگی فعالیت حرفه‌ای اعضای شاغل را بررسی و نتیجه را در پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه منتشر نماید. این بررسی شامل کنترل وضعیت (در مورد مؤسسات حسابرسی) و کنترل کیفیت حسابرسی می‌باشد.

فصل پنجم ـ هیئت‌های انتظامی

ماده ۳۲ ـ (اصلاحی 1390/4/5) به‌منظور رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای جامعه از مقررات مربوط هیئت‌های انتظامی بدوی و هیئت عالی انتظامی تشکیل می‌شوند.

تبصره – هیئت‌های انتظامی بدوی به تعداد موردنیاز تشکیل می‌گردند.

ماده ۳۳ ـ (اصلاحی 1390/4/5) هریک از هیئت‌های انتظامی بدوی دارای سه عضو اصلی و یک عضو علی‌البدل است که توسط شورای عالی تعیین و برای مدت سه سال منصوب می‌شوند تغییر هر یک از اعضای هیئت‌های یادشده قبل از پایان دوره تصدی آن‌ها منحصراً با تصمیم دوسوم آرای اعضای شورای عالی انجام می‌شود.

تبصره ۱ ـ عضو علی‌البدل در غیاب هر یک از اعضای اصلی، به‌جای آن انجام‌وظیفه می‌کند و همان وظایف و اختیارات و مسؤولیت‌های عضو اصلی را بر عهده دارد.

تبصره ۲ ـ اعضای هیئت‌های انتظامی بدوی باید از بین حسابداران رسمی غیر شاغل انتخاب شوند و هیچ‌یک از آن‌ها نمی‌توانند در بیش از یک هیئت انتظامی عضویت داشته باشند.

تبصره ۳ ـ (اصلاحی 1390/4/5) رئیس هر یک از هیئت‌های انتظامی بدوی توسط شورای عالی تعیین می‌شود.

تبصره ۴ ـ انتخاب مجدد اعضای هیئت‌های مذکور بلامانع است.

تبصره ۵ ـ جلسات هیئت‌ها با حضور کلیه اعضاء معتبر است.

ماده ۳۴ ـ (اصلاحی 1390/4/5) هیئت عالی انتظامی مرکب از سه عضو اصلی و سه عضو علی‌البدل است هیئت یادشده با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:

۱ – یک نفر حسابدار رسمی غیر شاغل به انتخاب شورای عالی جامعه،

۲ – یک نفر حسابدار رسمی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی،

۳ – یک نفر متخصص رشته حقوق به انتخاب وزیر دادگستری.

تبصره ۱ ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی و وزیر دادگستری و شورای عالی جامعه هرکدام یک نفر را برحسب مورد ذی‌ربط با همان شرایط مقرر در بندهای بالا برای عضو اصلی ـ به‌عنوان عضو علی‌البدل تعیین خواهند نمود.

تبصره ۲ ـ عضو علی‌البدل در غیاب هر یک از اعضای اصلی به‌جای آن‌ها انجام‌وظیفه می‌کند و همان اختیارات و مسئولیت‌های عضو اصلی را بر عهده دارد. هر عضو علی‌البدل برحسب مورد، به‌جای عضو اصلی مربوط فعالیت می‌نماید.

تبصره ۳ ـ اعضای حسابدار رسمی هیئت عالی انتظامی نمی‌توانند در هیئت‌های انتظامی بدوی عضویت داشته باشند.

تبصره ۴ ـ رئیس و نایب‌رئیس هیئت عالی انتظامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی تعین می‌شود.

تبصره ۵ (الحاقی 1390/4/5)- مدت تصدی اعضای هیئت عالی انتظامی (اصلی و علی‌البدل) سه سال است و انتخاب مجدد آن‌ها بلامانع است. هیئت یادشده تا انتخاب اعضای جدید به کار خود ادامه می‌دهد.

ماده ۳۵ ـ (اصلاحی 1390/4/5) اعضای شورای عالی هیئت‌مدیره هیئت عالی نظارت کارگروه‌های تخصصی موضوع ماده (۱۵) این اساسنامه نمی‌توانند به عضویت هیئت عالی انتظامی و هیئت‌های انتظامی بدوی درآیند.

ماده ۳۶ ـ (اصلاحی 1390/4/5) تنبیه‌های انضباطی اعضاء به شرح زیر است:

۱ – اخطار بدوی درج در پرونده.

۲ – توبیخ با درج در پرونده.

۳ – ممنوعیت انعقاد هرگونه قرارداد خدمات حرفه‌ای و تخصصی و پذیرش بازرسی قانونی و حسابرسی در دوره معین.

۴ – تعلیق عضویت تا یک سال.

۵ – تعلیق عضویت از یک تا پنج سال.

۶ – لغو عنوان حسابدار رسمی.

تبصره ۱ (اصلاحی 1390/4/5)- هیئت‌های انتظامی بدوی با دعوت از متهم و انجام بررسی‌های لازم رأی مقتضی صادر می‌نمایند. آرای صادرشده توسط هیئت‌های انتظامی بدوی در مورد تنبیهات ردیف‌های (۱) و (۲) قطعی است و قابل‌تجدید نظر نمی‌باشند.

تبصره ۲ ـ در خصوص تنبیه‌های انضباطی موضوع ردیف‌های (۳) تا (۶) این ماده پس از صدور رأی توسط هیئت انتظامی بدوی، مفاد آن توسط دبیر کل به متهم ابلاغ می‌شود. متهم می‌تواند ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ، درخواست تجدیدنظر نماید و دفاعیات خود را کتباً به هیئت عالی انتظامی تسلیم کند.

تبصره ۳ ـ دبیر کل جامعه نیز می‌تواند ظرف مهلت مقرر در تبصره (۲)، از رأی یادشده تقاضای تجدیدنظر نماید و آن را به‌طور کتبی به هیئت عالی انتظامی تسلیم کند.

تبصره ۴ ـ هیئت عالی انتظامی با دعوت از متهم و انجام بررسی‌های لازم، رأی مقتضی را صادر می‌کند. این رأی در خصوص تنبیه‌های انضباطی ردیف‌های (۳) و (۴) این ماده قطعی و لازم‌الاجراست و عدم تسلیم به‌موقع دفاعیه یا عدم حضور متهم در جلسات رسیدگی، مانع از صدور رأی نیست. قطعی شدن رأی صادره در مورد تنبیه‌های انضباطی ردیف‌های (۵) و (۶) منوط به تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌باشد. چنانچه وزیر امور اقتصادی و دارایی رأی هیئت عالی انتظامی را در موارد یادشده نقض نماید، موضوع و پرونده مربوط را به هیئت تشخیص صلاحیت برای اتخاذ رأی نهایی ارجاع می‌دهد.

تبصره ۵ ـ بندهای (ج) و (د) ماده (۲) آیین‌نامه تعیین صلاحیت تنها پس از ارجاع وزیر امور اقتصادی و دارایی (مذکور در تبصره (۴) بالا) اجرا می‌شود.

تبصره ۶ ـ (اصلاحی 1390/4/5) چنانچه متهم یا دبیر کل جامعه ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ رأی، به آرای صادرشده توسط هیئت انتظامی بدوی موضوع تنبیه‌های ردیف‌های (۳) تا (۶) ماده (۳۶) این اساسنامه کتباً اعتراض کند، موضوع قابل‌طرح در مرجع تجدیدنظر است در غیر این صورت آرای صادره پس از انقضای مهلت یادشده قطعی و لازم‌الاجرا است در صورت انجام اعتراض در ظرف مهلت یاد شد پرونده مربوط به هیئت عالی انتظامی ارسال خواهد شد.

تبصره ۷ (الحاقی 1390/4/5)- هیئت‌های انتظامی موظف‌اند در آرای صادرشده مرتبط با موضوع ردیف‌های (۳) تا (۶) این ماده، تکلیف کارهای در جریان عضو متخلف را مشخص نمایند. درصورتی‌که رأی بر تکمیل کارهای در جریان توسط متخلف باشد، دبیر کل جامعه موظف است نظارت خاص بر فرآیند تکمیل کارهای در جریان اعمال نماید.

تبصره ۸ (الحاقی 1390/4/5)- دبیر کل جامعه موظف است اساس اشخاصی را که تنبیهات انضباطی موضوع ردیف‌های (۳) تا (۶) این ماده در مورد آن‌ها اعمال می‌شود، بلافاصله و علاوه بر موارد مندرج در قسمت اخیر ماده (۵۸) این اساسنامه از طریق پست سفارشی به اطلاع سازمان امور مالیاتی کشور، سازمان بورس و اوراق بهادار و اشخاص طرف قرارداد عضو متخلف (که قرارداد آن‌ها به جامعه ارسال‌شده است) برساند.

تبصره ۹ (الحاقی 1390/4/5)- چنانچه دبیر کل جامعه، هیئت عالی نظارت و هیئت عالی انتظامی در راستای انجام وظایف خود و رسیدگی به فعالیت حرفه‌ای حسابداران رسمی، از وقوع جرم مرتبطی مطلع شوند، موظف‌اند علاوه بر سایر اقدامات مقرر در این اساسنامه، مراتب را از طریق دبیر کل جامعه به مراجع قضایی منعکس نمایند.

ماده ۳۷ ـ (اصلاحی 1390/4/5) رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای شورای عالی جامعه تنها در صلاحیت هیئت عالی انتظامی است و هیئت مذکور رأساً به آن رسیدگی و رأی قطعی و نهایی را صادر می‌نماید.

ماده ۳۷ مکررـ (اصلاحی ۱۳۹۲/۴/۳۰) وزیر امور اقتصادی و دارایی مجاز است در مواردی که مقتضی بداند تخلفات، قصور و اهمال کلیه اعضای جامعه را به هیئت رسیدگی با ترکیب زیر ارجاع نماید:

۱ ـ رئیس هیئت عالی نظارت (رئیس هیئت).

۲ ـ یک نفر متخصص در امور مالی و محاسباتی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی.

۳ ـ یک نفر متخصص در رشته حقوق مالی به انتخاب وزیر دادگستری.

هیئت‌مدیره یادشده به تخلفات، قصور و اهمال کلیه اعضای جامعه مذکور اعم از اعضای شورای عالی، هیئت‌مدیره مؤسسه حسابرسی، حسابدار رسمی شریک یا شاغل در مؤسسه حسابرسی، حسابدار رسمی شاغل انفرادی و حسابدار رسمی غیر شاغل رسیدگی و رأی قطعی و نهایی را متناسب با تخلف انجام‌شده به شرح تنبیه‌های انضباطی شش‌گانه مقرر در ماده (۳۶) این اساسنامه صادر می‌نماید. رأی صادره در مورد تنبیه‌های انضباطی ردیف‌های (۵) و (۶) ماده (۳۶) مذکور پس از موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی قابل‌اجرا است. دستورالعمل نحوه رسیدگی هیئت رسیدگی، تعیین انواع تخلفات انتظامی و تنبیهات متناسب با آن و سایر موارد مربوط به پیشنهاد هیئت ویژه یادشده به تصویب وزیران امور اقتصادی و دارایی و دادگستری می‌رسد. هیئت‌مدیره یادشده در وزارت امور اقتصادی و دارایی استقرار می‌یابد.

تبصره ۱ ـ (الحاقی ۱۳۹۰/۹/۱۳) درصورتی‌که به تشخیص هیئت ویژه رسیدگی موضوع این ماده براثر اقدام یا گزارش خلاف واقع حسابرس عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، حقوق عمومی تضییع‌شده باشد، موضوع توسط رئیس هیئت یادشده همراه با مستندات مربوط برای اعلام به مرجع قضایی صلاحیت‌دار به وزارت امور اقتصادی و دارایی منعکس می‌شود.

تبصره ۲ ـ (الحاقی ۱۳۹۰/۹/۱۳) هیئت ویژه رسیدگی موضوع این ماده و همچنین هیئت‌های انتظامی موضوع مواد (۳۳) و (۳۴) این اساسنامه می‌توانند تنبیه‌های انضباطی شش‌گانه مذکور در ماده (۳۶) این اساسنامه را در مورد مؤسسه حسابرسی متخلف و شرکای مؤسسه حسابرسی که طبق بند (۴) ماده (۲۵) این اساسنامه در مقابل فعالیت‌های مؤسسه، مسئولیت تضامنی دارند، توأماً اعمال نمایند.

تبصره ۳ (الحاقی ۱۳۹۲/۴/۳۰)- رسیدگی به تخلفات کلیه اعضای جامعه به شرح این ماده و صدور رأی توسط هیئت‌های انتظامی بدوی و عالی، نافی صلاحیت هیئت ویژه رسیدگی نخواهد بود.

تبصره ۴ (الحاقی ۱۳۹۲/۴/۳۰)- مصوبات خلاف مقررات شورای عالی و هیئت‌مدیره، بنا به گزارش هیئت عالی نظارت و تأیید هیئت ویژه رسیدگی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی ابطال می‌شوند.

ماده ۳۸ ـ (اصلاحی 1390/4/5) انصراف اعضاء از عضویت در جامعه، مانع از رسیدگی و اعمال تنبیه‌های انضباطی عضو متخلف نیست.

ماده ۳۹ ـ (اصلاحی 1390/4/5) آن دسته از اعضای جامعه که به تنبیه‌های مقرر در ردیف‌های (۴)، (۵) و (۶) ماده (۳۶) این اساسنامه به‌طور قطعی محکوم می‌شوند، به ترتیب برای مدت (۴) سال، (۱۰) سال و به‌طور دائم در ارکان جامعه نمی‌توانند عضویت داشته باشند.

ماده ۴۰ ـ (اصلاحی 1390/4/5) درخواست پذیرش مجدد اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آن‌ها لغو می‌شود تا مدت (۵) سال در هیئت تشخیص صلاحیت قابل‌طرح نیست.

ماده ۴۱ ـ (اصلاحی 1390/4/5) آیین‌نامه اجرایی این فصل مشتمل بر نحوه رسیدگی هیئت‌ها تعیین انواع تخلفات انتظامی متناسب با تنبیهات و سایر موارد مربوط با پیشنهاد شورای عالی و به تصویب مشترک وزرای امور اقتصادی و دارایی و دادگستری خواهد رسید.

فصل ششم ـ مقررات مالی

ماده ۴۲ ـ (اصلاحی 1390/4/5) درآمدهای جامعه به شرح زیر است:

۱ – ورود اعضاء.

۲ – حق عضویت (ثابت و متغیر)

۳ – درآمد برگزاری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی همایش‌ها و انتشارات.

۴ – کمک‌های داوطلبانه و هدایای اشخاص.

تبصره ۱ ـ (اصلاحی 1390/4/5) مبلغ ورودیه و حق عضویت پس از اعمال نظارت مندرج در مواد (۵۱)، (۵۲) و (۵۳) قابل وصول است.

تبصره ۲ ـ دریافت کمک‌های داوطلبانه و هدایا پس از تصویب شورای عالی مجازاست.

تبصره ۳ ـ وجوه پرداختی موضوع این ماده توسط اعضاء و دیگر اشخاص ازنظر مالیاتی جزو هزینه‌های قابل‌قبول آن‌ها به‌حساب می‌آید.

ماده ۴۳ ـ (اصلاحی 1390/4/5) هزینه‌ها و پرداخت‌های جامعه در چارچوب بودجه مصوب و با رعایت مقررات این اساسنامه و آیین‌نامه‌های مربوط انجام می‌شود.

ماده ۴۴ ـ (اصلاحی 1390/4/5) کلیه اسناد و اوراق مالی و تعهدآور افتتاح حساب‌های بانکی و برداشت از آن‌ها مشترکاً با امضای دبیر کل و یکی از اعضای هیئت‌مدیره خواهد بود و در غیاب دبیر کل به امضای مشترک دو نفر از اعضای هیئت‌مدیره – که یکی از آن‌ها توسط دبیر کل معرفی می‌شود ـ معتبرمی شود.

ماده ۴۵ ـ (اصلاحی 1390/4/5) سال مالی جامعه از تاریخ اول فروردین‌ماه هرسال شروع و در پایان اسفندماه همان سال خاتمه می‌یابد اولین دوره مالی جامعه، از تاریخ تشکیل آن شروع می‌شود.

ماده ۴۶ ـ (اصلاحی 1390/4/5) در صورت انحلال جامعه مازاد دارایی بر بدهی آن مطابق نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی به مؤسسات علمی ـ فرهنگی غیرانتفاعی کشور واگذارمی شود.

فصل هفتم ـ صورت‌های مالی و گزارش‌های سالانه جامعه

ماده ۴۷ ـ (اصلاحی 1390/4/5) هیئت‌مدیره موظف است صورت‌های مالی جامعه و گزارش سالانه خود را حداکثر دو ماه پس از پایان سال مالی به هیئت عالی نظارت وزیر امور اقتصادی و دارایی ارائه نماید.

ماده ۴۸ ـ (اصلاحی 1390/4/5) هیئت عالی نظارت مکلف است ظرف یک ماه از تاریخ دریافت صورت‌های مالی و گزارش هیئت‌مدیره گزارش رسیدگی خود را مطابق مقررات ردیف‌های (الف) و (ب) ماده (۱۷) این اساسنامه به شورای عالی و وزیر امور اقتصادی و دارایی ارائه کند.

ماده ۴۹ ـ (اصلاحی 1390/4/5) شورای عالی موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت گزارش هیئت عالی نظارت در خصوص صورت‌های مالی و گزارش هیئت‌مدیره تصمیم‌گیری کند.

ماده ۵۰ ـ (اصلاحی 1390/4/5) خلاصه تصمیمات شورای عالی و هیئت‌مدیره باید به نحو مقتضی به اطلاعات اعضای جامعه و وزیر امور اقتصادی و دارایی برسد.

فصل هشتم ـ نظارت عمومی

ماده ۵۱ ـ (اصلاحی 1390/4/5) شورای عالی باید موارد ذیل را برای امور اقتصادی و دارایی ارسال نماید:

الف ـ آیین‌نامه‌های موضوع‌بندهای (۳) و (۴) ماده (۸) این اساسنامه.

ب ـ مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضا و موضوع بند (۱۳) ماده (۸) این اساسنامه.

ماده ۵۲ ـ (اصلاحی 1390/4/5) وزیر امور اقتصادی و دارایی موارد یادشده در ماده (۵۱) را ظرف حداکثر مدت یک ماه از تاریخ وصول آن‌ها موردبررسی قرار داده و موارد مغایرت آن‌ها را با قوانین و مقررات جاری کشور تعیین و با ذکر دلیل به شورای عالی جامعه اعلام می‌نماید. در صورت نبودن مغایرت‌های یادشده موضوع عدم مغایرت توسط وزیر ظرف مهلت مذکور برای شورای عالی ارسال می‌گردد و چنانچه ظرف مهلت مزبور اعلام نظر ننماید در حکم موافقت وی تلقی خواهد شد و مصوبه شورای عالی قابل‌اجراست.

ماده ۵۳ ـ (اصلاحی 1390/4/5) شورای عالی موظف است مغایرت‌های اعلامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی را رفع کند و آن را برای وی جهت بررسی مجدد برابر با ماده (۵۲) ارسال نماید. درهرصورت رفع مغایرت‌های یادشده توسط شورای عالی الزامی است.

ماده ۵۴ ـ (اصلاحی 1390/4/5) در مواردی که وزیر امور اقتصادی و دارایی در امور مربوط به وظایف و مسؤولیت‌های اعضای هیئت‌مدیره، اعضای هیئت‌های انتظامی، اعضای شورای عالی، اعضای هیئت عالی نظارت و یا سایر اعضای جامعه، تخلف مالی، اداری و انتظامی و یا سایر تخلفات حرفه‌ای مشاهده و یا احراز نماید رسیدگی به امر را به مراجع قانونی ذی‌صلاح ارجاع و پی گیری خواهد نمود.

فصل نهم ـ صدور پروانه حسابداری رسمی

ماده ۵۵ ـ (اصلاحی 1390/4/5) هیئت تشخیص صلاحیت بعد از تأیید صلاحیت حسابداران رسمی فهرست آنان را برای صدور کارت شناسایی عکس‌دار به دبیر کل جامعه به‌طور کتبی معرفی خواهد کرد.

ماده ۵۶ (اصلاحی 1390/4/5)- حسابداران رسمی باید دارای کارت شناسایی عکس‌دار باشند. اشتغال هر حسابدار رسمی به خدمات تخصصی و حرفه‌ای موضوع‌بند (ت) ماده (۱) منوط به دارا بودن پروانه کار صادرشده توسط جامعه است.

ماده ۵۷ (اصلاحی 1390/4/5)- دبیر کل جامعه موظف است برای هریک از حسابداران رسمی موضوع ماده (۵۵) کارت شناسایی عکس‌دار صادر نماید. مدت اعتبار کارت شناسایی و پروانه کار موضوع ماده (۵۶) چهار سال است و هر چهار سال یک‌بار تمدید می‌شود.

تبصره ۱ (اصلاحی 1390/4/5)- هیئت تشخیص صلاحیت مکلف است در اجرای بند (ب) ماده (۲) آیین‌نامه تعیین صلاحیت، از جامعه کسب نظر نماید و بر اساس و به استناد آن اقدام نماید.

تبصره ۲ (اصلاحی 1390/4/5)- چنانچه با انجام مفاد تبصره (۱) این ماده هیئت تشخیص صلاحیت اشخاصی از حسابداران رسمی را تأیید ننمود، فهرست آنان را به‌طور کتبی به دبیر کل جامعه اعلام خواهد نمود.

ماده ۵۸ ـ (اصلاحی 1390/4/5) دبیر کل جامعه در دی‌ماه هرسال صورت اسامی کلیه حسابداران رسمی را با قید شاغل و غیر شاغل در روزنامه رسمی و حداقل یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر خواهد نمود. اسامی اشخاصی که طی هرسال عنوان حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق می‌گردد باید بلافاصله از راه­های یادشده به اطلاع عموم وزیر امور اقتصادی و دارایی و ارکان جامعه و هیئت تشخیص صلاحیت برسد.

فصل دهم ـ مقررات متفرقه

ماده ۵۹ ـ (اصلاحی 1390/4/5) جامعه حسابداران رسمی ایران جامعه‌ای حرفه‌ای و غیرسیاسی است و از مجامع حرفه‌ای موضوع بند (۴) ماده (۲) قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ به‌حساب می‌آید.

ماده ۶۰ ـ (اصلاحی 1390/4/5) مسؤولیت جبران هرگونه خساراتی که از ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای اعضاء به اشخاص ثالث وارد شود بر عهده عضو ذی‌ربط است. در خصوص مؤسسات حسابرسی درصورتی‌که دارایی‌های مؤسسه برای جبران خسارات کافی نباشد شرکای مؤسسه حسابرسی متضامناً مسئول تأدیه مانده خسارات هستند.

ماده ۶۱ ـ (اصلاحی 1390/4/5) عضویت حسابداران رسمی شاغل به‌طور غیرموظف در شورای عالی، هیئت عالی نظارت، هیئت‌های عالی انتظامی و کارگروه‌های تخصصی جامعه از مصادیق خدمات تخصصی و حرفه‌ای موضوع بند (ت) ماده (۱) این اساسنامه نیست.

ماده ۶۲ ـ (اصلاحی 1390/4/5) حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی و یا مؤسسات حسابرسی و یا در نزد سایر حسابداران رسمی ارائه‌دهنده خدمات حرفه‌ای مستقل مجاز به ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای مستقل از سازمان و مؤسسات و اشخاص یادشده نیستند و عدم مراعات حکم مذکور تخلف محسوب می‌شود.

ماده ۶۳ (اصلاحی 1390/4/5)- سقف مجاز ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای توسط اعضا متناسب باسابقه و تجربه حسابداران رسمی و ترکیب و تعداد کارکنان و سایر شرایط آن‌ها و همچنین روش تعیین حق‌الزحمه خدمات حرفه‌ای، به‌موجب آیین‌نامه‌هایی خواهد بود که با پیشنهاد شورای عالی جامعه به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد. آیین‌نامه‌های مزبور باید متضمن معیارهای لازم برای طبقه‌بندی حسابداران رسمی شاغل و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه باشد.

ماده ۶۴ ـ (اصلاحی 1390/4/5) عدم حضور هر یک از اعضای شورای عالی جامعه به دلایل غیرموجه در سه جلسه متوالی ـ به تشخیص حداقل شش نفر از اعضای شورای عالی ـ به‌منزله استعفای آن‌ها از عضویت در رکن مربوط است.

ماده ۶۵ ـ (اصلاحی 1390/4/5) آن دسته از مفاد آیین‌نامه تعیین صلاحیت که با مقررات این اساسنامه مغایرت دارند ملغی می‌گردند.

ماده ۶۶ ـ (اصلاحی 1390/4/5) در صورت لزوم اساسنامه جامعه به ترتیب ذیل اصلاح خواهد شد:

الف ـ به پیشنهاد شورای عالی و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت‌وزیران؛ یا

ب ـ با پیشنهاد امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت‌وزیران.