ماده ۶ ـ (اصلاحی ۱۳۸۰/۸/۲) پس از انجام موارد مندرج در بندهای (الف) و (ب) ماده (۵)، ادارات اوقاف نسبت به موقوفات تصرفشده و متولیان نسبت به موقوفات تحت تولیت خود مطابق مفاد این آییننامه با متصرفان و زارعان، سند اجاره تنظیم مینمایند. مبلغ اجارهبها متناسب با مورد اجاره و با رعایت ارزش حقوق اکتسابی متصرفان و زارعان طبق نظر کارشناس رسمی یا خبره محلی تعیین میشود.
ماده ۷ – کلیه اعیانی و مستحدثاتی که زارعین صاحب نسق شخصاً احداث نموده باشند با توجه به مدارک و اسناد مثبته و همچنین تأیید معتمدین محل متعلق به زارعین مزبور خواهد بود و سند اجاره نسبت به عرصه به آنان تنظیم خواهد شد.
تبصره ۳ – کلیه مستحدثاتی که در دهات و مزارع موقوفه توسط خوشنشینها و یا اشخاص غیر احداثشده و با تأیید معتمدین محل اعیان متعلق به آنان شناختهشده باشد سند اجاره بر اساس نظر کارشناس رسمی یا خبره محلی منحصراً در مورد عرصه مستحدثات با صاحبان اعیان تنظیم خواهد شد.
تبصره ۴ (الحاقی ۱۳۸۰/۸/۲) بهمنظور ترویج فرهنگ احیاء و بهرهوری از موقوفات و تشویق زارعان به ادامه کشت و زرع بر روی اراضی موقوفه و تسهیل عملیات زراعی آنان، بانکها و سایر مؤسسات مالی ـ اعتباری، با رعایت مقررات مربوط ترتیبی اتخاذ نمایند تا تسهیلات مالی لازم به زارعان صاحب نسق موقوفات اعطاء گردد. بهنحویکه اعطای تسهیلات بانکی به این زارعان بدو ن توثیق و ترهین عرصه و صرفاً با استفاده از سند اعیانی، اخذ سفته، تضمینهای زنجیرهای زارعان از یکدیگر و یا توثیق منافع واگذارشده از طریق اجاره و حقوق مکتسبه مترتب بر آن امکانپذیر باشد.
در مواردی که بانکها بابت تسهیلات اعطایی به زارعان با توثیق سند اعیانی و حقوق مکتسبه نظر به تأمین مطالبات لا وصول خود از محل منفعت اعیانی و حقوق مکتسبه مرتبط با اراضی موقوفه داشته باشند، ادارات اوقاف و متولیان، بانکها و مؤسسات اعتباری یا اشخاصی که توسط آنان معرفی میشوند را در اسناد اجاره جایگزین زارع بدهکار مینمایند.
تبصره ۵ (الحاقی ۱۳۸۰/۸/۲) بهمنظور رفاه زارعان صاحب نسق و فراهم نمودن زمینه فعالیت بیشتر در اراضی موقوفه، ادارات اوقاف و امور خیریه و متولیان حسب مورد، مدت اجاره زارعان را ده سال معین مینمایند و در ضمن عقد اجاره شرط نمایند که در پایان مدت مزبور عقد اجاره با زارع مزبور و یا قائممقام قانونی وی بر اساس اجاره بهایی که با نظر کارشناس رسمی و یا خبره محلی با در نظر گرفتن حقوق مکتسبه زارع تعیین میگردد، تجدید خواهد شد. در موارد خاص آنگاهکه مصلحت وقف یا شرایط خاص دیگر اقتضا نکند افزایش مدت اجاره موقوفه برای بیش از ده سال با جلب نظر ریاست سازمان اوقاف و امور خیریه امکانپذیر میباشد.
ماده ۹ – میزان مالالاجاره اراضی زراعتی با توجه به فرمها و اسناد اجاره که طبق ماده ۸ آییننامه اصلاحات ارضی مصوب ۱۳/۵/۴۳ تنظیم گردیده است با نظر کارشناس رسمی یا خبره محلی تعیین و اسناد اجاره تنظیم خواهد شد بدیهی است در مواقع لزوم کارشناس یا خبره محلی مذکور برای تعیین مالالاجاره میتواند از دهات و مزارع مجاور مشابه که قبلاً تعیین اجارهشده استفاده نماید.